Θέμα: Απάντηση στη με αριθμό πρωτοκόλλου 2831/24.1.2017 Ερώτηση με θέμα: «Ανησυχία στους πολίτες της Πάτμου από το ενδεχόμενο οριοθέτησης του συνόλου του οικισμού της Σκάλας, ως αρχαιολογικού χώρου»
Σε απάντηση της με αριθμ. πρωτοκόλλου 2831/24.1.2017 Ερώτησης του Βουλευτή κ. Μάνου Κόνσολα και σύμφωνα με τα στοιχεία που έθεσαν υπόψη μας οι αρμόδιες Υπηρεσίες μας, σας γνωρίζουμε τα εξής:
Ο σημερινός αρχαιολογικός χώρος Χώρας Πάτμου απαρτίζεται από μνημεία εγγεγραμμένα στον Κατάλογο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, και πιο συγκεκριμένα: α) από τη Μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου που βρίσκεται στο κέντρο του οικισμού της Χώρας, β) τον ιστορικό πυρήνα της Χώρας Πάτμου εντός του οποίου εκτός από τις παραδοσιακές πατμιακές κατοικίες εντοπίζονται περίπου 40 κηρυγμένοι ναοί και γ) το Σπήλαιο της Αποκάλυψης, που βρίσκεται στην κλιτύ μεταξύ των οικισμών της Χώρας και της Σκάλας.
Το υφιστάμενο καθεστώς προστασίας των ως άνω μνημείων της Πάτμου συνοψίζεται στις ακόλουθες κηρύξεις:
- ΥΑ 23426/1076/30-10-1948. ΦΕΓΔΔ 17/24-12-1948 «Περί διατηρητέων μνημείων Πάτμου» (Κήρυξη ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου του συγκροτήματος της Μονής Ιωάννου Θεολόγου μετά των τειχών, πυλών, Καθολικού, παρεκκλησίων, κωδωνοστασίων, Τραπέζης, κελίων κλπ.).
- ΥΑ 94262/5720/28-12-1959. ΦΕΚ 24/Β/22-1-1960 «Περί κηρύξεως ιστορικών διατηρητέων μνημειακών συγκροτημάτων» (Χαρακτηρισμός της Χώρας Πάτμου ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου).
- ΥΑ 22323/23-11 -1968 ΦΕΚ 669/Β/30-11 -1968 «Περί κηρύξεως της Πάτμου ως τόπου χρήζοντος ειδικής προστασίας».
- ΥΑ 24151/15-12-1971 ΦΕΚ 1029/Β/22-12-1971 και ΥΑ 28457/9-10-1972 ΦΕΚ 847/Β/16-10-1972 «Κηρύξεις της νήσου Πάτμου α) ως τόπου ιστορικού και τοπίου χρήζοντος ιδιαίτερης προστασίας και β) ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου και τόπου ιστορικού και ιδιαίτερου φυσικού κάλλους».
- ΠΔ 19-10-1978 ΦΕΚ 594/Δ/13-11-1978 «Περί χαρακτηρισμού ως παραδοσιακών οικισμών τινών του Κράτους και καθορισμού των όρων και περιορισμών δομήσεως των οικοπέδων αυτών».
- ΥΑ ΥΠΠΟ/ΓΔΑΠΚ/ΑΡΧ/Β1 /Φ29/27315/1449/16-3-2007, ΦΕΚ 135/ΑΑΠ/17-4-2007 «Έγκριση οριοθέτησης αρχαιολογικού χώρου Χώρας Πάτμου, Νήσου Πάτμου».
- ΥΑ ΥΠΠΟ/ΓΔΑΠΚ/ΑΡΧ/Β1/Φ29/78223/4030/20-8-2007, ΦΕΚ 407/ΑΑΠ/07-09-2007 «Καθορισμός ορίων Ζωνών Προστασίας Α’ και Β’ εντός του κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου Χώρας Πάτμου, Νήσου Πάτμου».
Εκτός των παραπάνω, στην περιοχή της Σκάλας με την αρ. 13877/272/2.3.1995 Υ.Α. (ΦΕΚ 239/Β/3.3.1995), έχουν οριστεί αδόμητες ζώνες Α’ και στις περιοχές Καστελλίου, Παναγίας Κουμάνας και Άσπρης, στις οποίες η Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκάνησου προτίθεται να επεκτείνει τον αρχαιολογικό χώρο συμπεριλαμβάνοντας το σύνολο του οικισμού της Σκάλας, όπως αναφέρεται στο αρ. 8773/8.9.2016 έγγραφό της, με το οποίο απέστειλε σε συναρμόδιους φορείς τοπογραφικό διάγραμμα προκειμένου να εκφράσουν τις απόψεις τους και να καθορισθούν δραστηριότητες καθώς και οι δυνατότητες και προϋποθέσεις συνέχισης της λειτουργίας τους σύμφωνα με το άρθρο 12, παρ. 4 του ν. 3028/2002. Για την προαναφερόμενη επέκταση του Αρχαιολογικού χώρου η Εφορεία δεν έχει αποστείλει μέχρι σήμερα σχετικό φάκελο με εισήγηση στην Κεντρική Υπηρεσία του ΥΠ.ΠΟ.Α., προκειμένου το θέμα να εισαχθεί στο ΚΑΣ για την κατά νόμο γνωμοδότηση.
Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το Οργανισμό του ΥΠ.ΠΟ.Α., στον υφιστάμενο αρχαιολογικό χώρο της Πάτμου ασκεί οικοδομικό έλεγχο η ΕΦΑ Δωδεκάνησου, η οποία και είναι αρμόδια για την προστασία των αρχαίων μνημείων του νησιού. Τέλος, σε κάθε περίπτωση ο καθορισμός και η αναοριοθέτηση αρχαιολογικού χώρου γίνεται κατόπιν γνωμοδότησης του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, το οποίο συνεκτιμά τα ευρήματα της αρχαιολογικής έρευνας και το καθεστώς προστασίας των μνημείων. Σύμφωνα με πάγια νομολογία του ΣΤΕ (ενδεικτικά αναφέρεται η πρόσφατη Απόφαση αρ. 590/2016 του Ε’ Τμήματος) η πράξη, με την οποία ένας χώρος κηρύσσεται ως αρχαιολογικός, δε θίγει το ιδιοκτησιακό καθεστώς ούτε συνεπάγεται απόλυτη απαγόρευση εκμετάλλευσης του χώρου, η μόνη δε συνέπεια που απορρέει από το νόμο είναι η γνωστοποίηση στους ιδιοκτήτες του χώρου, και σε κάθε ενδιαφερόμενο, ότι ο χώρος παρουσιάζει αρχαιολογικό ενδιαφέρον και η εκτέλεση οποιουδήποτε έργου σ’ αυτόν υπόκειται στον έλεγχο του Υπουργείου Πολιτισμού, το οποίο μπορεί να επιβάλει σχετικούς περιορισμούς προκειμένου να ικανοποιηθεί ο κατά το Σύνταγμα και το νόμο σκοπός της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Η Υπουργός
Πολιτισμού και Αθλητισμού
ΛΥΔΙΑ ΚΟΝΙΟΡΔΟΥ
0 Σχόλια